Pse Mëlçia e Viçit është Superushqim?
Jo shumë ushqime janë të denjë për titullin “superushqim”. Megjithatë, mëlçia është një prej tyre.
Edhe pse një herë e një kohë ishte ushqim i famshëm dhe i çmuar, sot mëlçia shmanget.
Kjo është për të ardhur keq sepse mëlçia është një ushqyes shumë i rëndësishëm. Është e pasur me proteina, e ulët në kalori dhe e mbushur me vitamina dhe minerale thelbësore.
Ky artikull hedh një vështrim të detajuar mbi mëlçinë dhe tregon pse duhet ta përfshini atë në dietën tuaj.
Çfarë është mëlçia?
Mëlçia është organ vital i njerëzve dhe kafshëve. Zakonisht është organi më i madh i brendshëm dhe ka shumë funksione të rëndësishme, duke përfshirë:
- Përpunimin e ushqimit të tretur nga zorrë
- Ruajtjen e glukozës, hekurit, vitaminave dhe ushqyesve të tjerë thelbësorë
- Filtrimin dhe pastrimin e barnave dhe toksinave nga gjaku
Mëlçia, së bashku me organet e tjera me mish, dikur ishte një ushqim shumë popullor. Megjithatë, mishrat e muskujve tani priren të jenë të favorizuar mbi mishin e organeve.
Pavarësisht nga popullariteti i tij në rënie, mëlçia është ndoshta një nga ushqimet më të dendura me ushqyes në planet.
Njerëzit shpesh zgjedhin frutat dhe perimet për vitamina dhe minerale, por mëlçia tejkalon ato në të gjitha aspektet e përmbajtjes së lëndëve ushqyese.
Një sasi e vogël e mëlçisë siguron mbi 100% të RKD (Referenca pë konsum ditor) për shumë lëndë ushqyese thelbësore. Ajo është gjithashtu e pasur me proteina me cilësi të lartë dhe me kalori të ulët.
Mëlçia është e lirë dhe në dispozicion nga dyqanet ushqimore dhe kasapët. Ndërsa shumica e mëlçive të kafshëve mund të hahen, burimet e zakonshme janë lopa, pula, rosa, qengji dhe derri.
PËRMBLEDHJE: Mëlçia është ndoshta ushqimi më i dendur në botë. Është e mbushur me ushqyes të domosdoshëm, e pasur me proteina dhe me kalori të ulët.
Mëlçia është burim i madh i disa ushqyesve
Profili ushqimor i mëlçisë është i jashtëzakonshëm.
Këtu janë lëndët ushqyese të gjetura në porcion prej 100 gramësh të mëlçisë së lopës
- Vitamina B12: 3,460% e RKD-së. Vitamina B12 ndihmon në formimin e qelizave të kuqe të gjakut dhe ADN-së. Gjithashtu është e përfshirë në funksionin e shëndetshëm të trurit.
- Vitamina A: 860-1,100% e RKD-së. Vitamina A është e rëndësishme për vizion normal, funksionimin imunitar dhe riprodhimin. Gjithashtu ndihmon organet si zemra dhe veshkat të funksionojnë siç duhet.
- Riboflavina (B2): 210-260% e RKD-së. Riboflavina është e rëndësishme për zhvillimin dhe funksionimin e qelizave. Gjithashtu ndihmon që ushqimi të kthehet në energji.
- Folati (B9): 65% e RKD-së. Folati është lëndë ushqyese thelbësore që luan rol në rritjen e qelizave dhe formimin e ADN-së.
- Hekuri: 80% e RKD-së, ose 35% për gratë në moshën menstruale. Hekuri është një tjetër lëndë ushqyese thelbësore që ndihmon të mbart oksigjenin rreth trupit. Hekuri në mëlçi është hekur hem, lloji që absorbohet më lehtë nga trupi.
- Bakri: 1,620% e RKD-së. Bakri vepron si një çelës për të aktivizuar një numër enzimash, të cilat pastaj ndihmojnë rregullimin e prodhimit të energjisë, metabolizmin e hekurit dhe funksionimin e trurit.
- Kolini: Mëlçia siguron të gjithë konsumin adekuat (KA) për gratë dhe pothuajse të gjithë sasinë për meshkujt (përdoret KA sepse nuk ka dëshmi të mjaftueshme për të përdorur RKD-në). Kolini është i rëndësishëm për zhvillimin e trurit dhe funksionimin e mëlçisë.
PËRMBLEDHJE: Mëlçia siguron më shumë se RKD-ja vitaminë B12, vitaminë A, riboflavin dhe bakër. Ajo është gjithashtu e pasur me ushqyes thelbësor folat, hekur dhe kolinë.
Mëlçia siguron proteinë me cilësi të lartë
Proteina është vitale për jetën dhe gjendet në pothuajse çdo pjesë të trupit. Është e nevojshme për të prodhuar dhe riparuar qelizat dhe për ta kthyer ushqimin në energji.
Mbi një e katërta e mëlçisë së viçit përbëhet nga proteinat. Për më tepër,janë proteina me cilësi të lartë, pasi ato sigurojnë të gjitha aminoacidet esenciale.
Aminoacidet janë blloqet e ndërtimit të proteinave. Disa aminoacide mund të prodhohen në trup, por ato që njihen si aminoacide esenciale duhet të vijnë nga ushqimi.
Konsumi i lartë i proteinave është treguar të ndihmojë në humbjen e peshës, pasi zvogëlon urinë dhe oreksin. Përveç kësaj, është gjetur se proteinat shuajnë urinë më shumë se yndyrat ose karbohidratet.
Për më tepër, konsumi i lartë i proteinave mund të rrisë normën tuaj metabolike, ose numrin e kalorive që trupi juaj përdor për të funksionuar.
Duke pasur një normë më të lartë metabolike do të thotë të përdorni më shumë kalori, të cilat mund të jenë të dobishme për humbje peshe, veçanërisht nëse kombinohen me një konsum të reduktuar të kalorive.
Së fundi, konsumi i lartë i proteinave mund të ndihmojë në ndërtimin e muskujve dhe të mbrojë kundër humbjes së muskujve ndërsa humbni peshë.
PËRMBLEDHJE: Mëlçia është burim i madh i proteinave me cilësi të lartë. Konsumi i lartë i proteinave është treguar të rrisë normën metabolike, zvogëlon oreksin, ndihmon ndërtimin e muskujve dhe ruan muskujt gjatë humbjes së peshës.
Mëlçia ka më pak kalori se shumë mishra të tjerë
Për kalori, mëlçia është një nga ushqimet më të dendura me ushqyes që ekziston.
Në fakt, mishrat e muskujve qe zakonisht hahen, janë më të dobët me ushqyes në krahasim me mëlçinë.
Një biftek viçi prej 100 gramësh ose një pjesë mish qengji përmban mbi 200 kalori.
Sasia e njëjtë e mëlçisë së viçit përmban vetëm 175 kalori, duke ofruar shumë më shumë nga secila vitaminë dhe mineral.
Kur ulni sasinë e kalorive, shpesh mund të humbni ushqimin vital. Prandaj, është e rëndësishme të zgjidhni ushqime të dendura ushqyese.
Ndërsa shumë ushqime përmbajnë proteina me cilësi të lartë ose vitamina dhe minerale, asnjë ushqim i vetëm nuk përmban të njëjtën shumëllojshmëri ose sasi të ushqyesve si mëlçia.
Për më tepër, ngrënia e ushqimeve që janë të larta në lëndë ushqyese, por të ulëta në kalori, është treguar të ulin urinë.
Mëlçia është gjithashtu e ulët në yndyrë. Vetëm rreth 25% e kalorive të saj vijnë nga yndyra, në krahasim me 50-60% të kalorive në biftek dhe mish qengji.
PËRMBLEDHJE: Për kalori, mëlçia është një nga ushqimet më të dendura ushqyese përreth. Krahasuar me mishrat e muskujve, ajo është më e ulët në kalori dhe yndyrë dhe shumë më e lartë sa i përket vitaminave dhe mineraleve.
Shqetësime të shpeshta rreth ngrënies së mëlçisë
Shumë njerëz kanë shqetësime rreth ngrënies së mëlçisë dhe pyesin nëse është e pashëndetshme.
Një nga pyetjet më të zakonshme është nëse përmbajtja e kolesterolit është një problem.
Ndërsa mëlçia është e lartë në kolesterol, kjo nuk paraqet problem për shumicën e njerëzve.
Njerëzit besonin se kolesteroli në ushqim shkakton sëmundje të zemrës. Megjithatë, hulumtimet më të fundit kanë treguar se kjo nuk është e vërtetë për shumicën e njerëzve.
Shumica e kolesterolit të lidhur me sëmundjet e zemrës prodhohet aktualisht në trup. Dhe kur hani ushqime të larta në kolesterol, trupi juaj prodhon më pak për të mbajtur ekuilibrin.
Megjithatë, rreth një e katërta e popullsisë duket të jetë më e ndjeshme ndaj kolesterolit në ushqim. Për këta njerëz, ngrënia e ushqimeve të pasura me kolesterol mund të rris kolesterolin në gjak.
Një tjetër shqetësim i shpeshtë rreth ngrënies së mëlçisë është se ajo përmban toksina.
Megjithatë, mëlçia nuk akumulon toksina. Përkundrazi, puna e saj është të përpunojë toksinat dhe t’i bëjë ato të sigurta për organizëm ose t’i kthejë ato në diçka që mund të largohet në mënyrë të sigurtë nga trupi.
Në përfundim, toksinat në mëlçi nuk janë një problem, dhe sigurisht që nuk duhet të shmanget për këtë arsye.
PËRMBLEDHJE: Shqetësimet e zakonshme për mëlçinë përfshijnë që është e lartë në kolesterol dhe mund të ruaj toksina. Megjithatë, përmbajtja e saj e kolesterolit nuk është një problem për shumicën e njerëzve dhe nuk ruan toksinat.
Mëlçia mund të mos jetë për të gjithë
Ka grupe të caktuara që mund të duan të shmangin ngrënien e mëlçisë.
Gratë shtatzëna
Shqetësimet në lidhje me sigurinë e marrjes së mëlçisë gjatë shtatzënisë janë kryesisht për shkak të përmbajtjes së saj të vitaminës A.
Konsumi i lartë i vitaminës A të formuar, lloji që gjendet në mëlçi, lidhet me defektet në lindje. Megjithatë, rreziku i saktë është i paqartë dhe kërkohen më shumë kërkime.
Megjithatë, mjaftojnë vetëm 30 gram mëlçi viçi për të arritur nivelin e sipërm të konsumit të tolerueshëm për vitaminën A gjatë shtatzënisë. Kjo është një sasi shumë e vogël, kështu që sasitë duhet të monitorohen.
Edhe pse mund të jetë e sigurt për të ngrënë një sasi të vogël të mëlçisë herë pas here gjatë shtatzënisë, është e nevojshme të jeni të kujdesshëm.
Personat me cermë
Cerma është një lloj i artritit të shkaktuar nga nivele të larta të acidit urik në gjak. Simptomat përfshijnë dhimbje, ngurtësi dhe ënjtje në nyje.
Mëlçia është e lartë në purina, të cilat formojnë acid uric në trup. Prandaj është e rëndësishme të kufizoni marrjen tuaj nëse keni cermë.
Megjithatë, nëse nuk vuani nga cerma, ngrënia e mëlçisë nuk do ta bëjë domosdoshmërisht. Ndërsa një numër faktorësh mund të rrisin rrezikun e zhvillimit të cermës, faktorët dietarë përbëjnë vetëm rreth 12% të rasteve.
PËRMBLEDHJE: Mund të jetë më mirë për të shmangur mëlçinë gjatë shtatzënisë. Megjithëse mëlçia nuk ka gjasa të shkaktojë cermën, mund të jetë e arsyeshme të shmangni atë nëse tashmë vuani nga cerma.
Si të përfshini mëlçinë në dietën tuaj
Mëlçia ka një shije unike, të cilën disa njerëz e duan dhe të tjerët e urrejnë.
Këtu janë disa sugjerime se si ta përfshini atë në dietën tuaj:
- Fërgojeni në tigan: Mëlçia shijon mirë kur fërgohet me qepë.
- Shpageta Bolonjeze: Mëlçia mund të copëtohet ose të grihet dhe pastaj të përzihet me mish të rregullt të bluar. Mëlçia e viçit ose e pulës funksionon mirë.
- Burger: Ashtu si me salcë Bolonjeze, prisni ose grimëcojëni mëlçisë dhe përziene me mish viçi të bluar për të bërë burger me të vërtetë ushqyes.
- Shtoni shumë erëza: Shtimi i shumë erëzave dhe aromave të forta mund të ndihmojë në fshehjen e shijes së saj.
- Përdorni mëlçi viçi ose qengji: Të dyja kanë aromë më të butë se mëlçia e lopes.
- Futni mëlçinë në qumësht ose lëng limoni para gatimit: Kjo do të reduktojë shijen e saj të fortë.
PËRMBLEDHJE: Nëse e pëlqeni shijen e mëlçisë apo jo, ka shumë mënyra për ta përfshirë atë në dietën tuaj.
Në fund të fundit
Mëlçia është një ushqim shumë i nënvlerësuar. Është e ulët në kalori dhe e pasur me proteina me cilësi të lartë, të gjitha këto përderisa përmbanë edhe një sasi të pabesueshme të ushqyesve vital.
I rekomandojmë edhe këta artikuj: