Hiperhidroza: Simptomat, Diagnostifikimi dhe Trajtimi

Hiperhidroza është djersitje e tepruar. Të gjithë djersiten kur kanë të nxehtë, ushtrojnë, ose ndiejnë stres. Por njerëzit që kanë hiperhidrozë djersen shumicën e kohës dhe djersen rëndë, edhe pa shkaktarët e zakonshëm.

Simptomat e hiperhidrozës

Nëse keni hiperhidrozë, ju mund të djerseni në të gjithë trupin tuaj. Mund të djerseni kryesisht në duar, këmbë, sqetulla, fytyrë dhe në zonën gjenitale. Rrobat mund të zhyten në djersë. Lëkura mund të bëhet e bardhë dhe e rrudhur, ose e kuqe dhe e irrituar nga lagështia.

Shpesh, lagështia nga djersa shoqërohet me erë. Djersa në vetvete zakonisht nuk ka erë. Por sapo të jetë në lëkurën tuaj, bakteret dhe mikrobe tjera fillojnë ta prishin atë. Kjo shkakton aromën.

Hiperhidroza mund të ketë efekt të pakëndshëm në jetën tuaj. Ju mund të ndiheni keq dhe pakëndshëm në situata sociale. Mund të jeni të vetëdijshëm për lagështirën dhe aromën. Ju gjithashtu mund të keni frikë të zgjatni duart me njerëz ose ta ngrini krahun për të arritur diçka. Ju mund të ndiheni të zënë ngushtë duke qenë në publik, duke kaluar kohë me miqtë tuaj, dhe duke shkuar në punë ose në shkollë. Këto janë reagime shumë normale pë rata që kanë hiperhidrozë.

A duhet të vizitohem tek mjeku?

Shumë shpesh, njerëzit vuajnë nga hiperhidroza pa kërkuar ndihmë. Ndoshta ju mund të mendoni se është budallallëk ose e turpshme por hiperhidroza mund të ketë ndikim negativ në jetën tuaj. Mund të shkaktojë izolim social, depresion dhe ankth. Plus, mund të jetë një shenjë e një problemi serioz shëndetësor. Jeni të mençur të kërkoni këshillën e mjekut. Kontakto mjekun tuaj nëse:

• Ju duket se djersiteni shumë më tepër se normalisht.
• Djersitja juaj nuk ka ndonjë shkak, siç janë ushtrimet  në mot të nxehtë.
• Ju gjithashtu keni dhimbje gjoksi, temperaturë,problem me frymëmarrje, ose ndjeni që zemra juaj po rreh më shpejtë.
• Keni humbur peshë pa dashje.
• Djersitja ndodh gjatë natës ose përkeqësohet gjatë natës. 

Çfarë e shkakton hiperhidrozën?

Ka dy lloje të hiperhidrozës:

Hiperhidroza primare (e quajtur edhe hiperhidroza fokale) ka tendencë të prekë të dy anët e trupit. Kjo ndodh në këmbë, duar, nënsqetulla, kokë dhe fytyrë. Ndonjëherë, ajo prek zonat më të mëdha të trupit. Duket se kjo bartet në familje, shpesh fillon në fëmijëri dhe ndodh gjatë orëve të zgjimit. Zakonisht është shumë e vështirë të përcaktohet shkaku i hiperhidrozës primare.

Më shpesh, hiperhidroza shkaktohet nga diçka tjetër. Kjo quhet hiperhidrozë sekondare (e quajtur edhe hiperhidroza e përgjithësuar). Kjo tenton të përfshijë zona të mëdha të trupit, dhe mund të ndodhë edhe gjatë ditës dhe gjatë natës.

Hiperhidroza sekondare mund të shkaktohet nga:

• Ankthi.
• Ndryshime hormonale (të tilla si menopauza).
• Problemet me kontrollin e sheqerit në gjak.
• Hipertiroidea.
• Sëmundjet e zemrës.
• Kanceri.
• Disa infeksione ose kushte të tjera.
• Kafeina.
• Disa ilaçe, të tilla si aspirina, ilaçe të presionit të gjakut dhe ilaqet kundër depresionit. 

Si diagnostikohet hiperhidroza?

Mjeku do të ju bëjë pyetje në lidhje me simptomat tuaja dhe historinë mjekësore. Shenjat e hiperhidrozës mund të jenë të dukshme për mjekun dhe mund të mos nevojiten teste tjera. Ju gjithashtu mund të kontrolloheni për probleme të tjera që mund të shkaktojnë simptomat tuaja. Për shembull, mjeku mund të urdhërojë testet e urinës dhe të gjakut për të kontrolluar për gjendje të tjera si hipertiroide ose sheqer i ulët i gjakut. Nëse mjeku juaj sugjeron teste posaçërisht për hiperhidrozë, ato thjesht masin nivelin e lagështisë në lëkurën tuaj.

A mund të parandalohet ose shmanget hiperhidroza?

Ju nuk mund ta parandaloni hiperhidrozën primare. Dhe shpesh nuk mund të parandaloni as hiperhidrozën dytësore. Kjo varet nga ajo që shkakton simptomat tuaja. Nëse simptomat tuaja shkaktohen nga ilaçet e presionit të gjakut, mund të jetë e mundur të ndryshoni ilaçet. Nëse simptomat tuaja shkaktohen nga kafeina, ato mund të largohen kur ndaloni të pini pije me kafeinë. Por nëse simptomat tuaja shkaktohen nga sëmundjet e zemrës ose nga kanceri, mund të jetë e pamundur për të parandaluar hiperhidrozën.

Trajtimi i hiperhidrozës

Antiperspirantët.  Nëse antiperspirantët e rregullt nuk kanë ndihmuar, mund të provoni një produkt me një nivel më të lartë të heksahidratit të kloridit të aluminit (emrat e markave: Certain Dri, Drysol, Hypercare, Xerac). Ky është përbërësi i antiperspirantëve që mbyllë kanalet e djersës. Ju mund të provoni ndonjë produkt nga dyqani ose mund të bisedoni me mjekun tuaj për recetë. Ju duhet të aplikoni antiperspirantin gjatë natës në lëkurë të tharë me peshqir disa herë në javë. Mjeku mund të sugjerojë që ta aplikoni atë çdo natë ose edhe dy herë në ditë për javën e parë. Pas kësaj, ju do të aplikoni atë një herë ose dy herë në javë për të mbajtur djersitjen tuaj nën kontroll.

Ilaçe me recetë. Mjeku mund të përshkruajë ilaçe për të ndihmuar në ndalimin e stimulimit të gjëndrave të djersës. Ky ilaç mund të ketë efekte anësore të tilla si gojë e thatë, kapsllëk dhe vizion i paqartë. Marrja me kalimin e kohës mund të çojë në probleme më serioze. Bisedoni me mjekun tuaj për të parë nëse ky ilaç mund të jetë i dobishëm për ju.

Mjekimi për të trajtuar shkakun e hiperhidroza dytësore. Nëse keni hiperhidroza dytësore që është shkaktuar nga një tjetër gjendje, mjekësia që e trajton këtë gjendje mund të ndihmojë në kontrollin e djersitjes tuaj. Për shembull, nëse stresi është pjesë e asaj që ju shkakton të djersiteni rëndë, atëherë mjekësia për të trajtuar ankthin mund të jetë e dobishme për ju.

Iontophoresis. Ky opsion i trajtimit përfshin përdorimin e një makine të veçantë që aplikon sasi të vogla të energjisë elektrike për të mbyllur gjëndrat e djersës. Ky trajtim përgjithësisht përdoret për duart dhe këmbët.

Toksina botulinike e tipit A (emri i markës: Botox). Ky trajtim është injektuar në mënyrë tipike në sqetull për të bllokuar nervat që shkaktojnë djersitje. Toksina botulinike mund të funksionojë mirë, por mund të jetë e shtrenjtë dhe e dhimbshme. Gjithashtu, ndonjëherë shkakton simptoma të ngjashme me atë të gripit. Çdo trajtim është efektiv për rreth 4 deri në 8 muaj.

Operacion. Nëse hiperhidroza juaj është i rëndë dhe trajtimet e tjera nuk kanë funksionuar, operacioni mund të jetë një opsion. Kirurgu mund të heqë ose të prejë nervat që aktivizojnë disa gjëndra të djersës. Ose ai ose ajo mund t’i heqë plotësisht disa gjëndra të djersës. Në mënyrë tipike, operacioni përdoret vetëm si mjet i fundit. Shumë njerëz që kalojnë nëpër operacion kanë djersitje të reja ose të përkeqësuar (të quajtur djersitje kompensuese) më vonë në jetë. Operacioni gjithashtu mbart rrezikun e dëmtimit të nervit dhe të arteries.

Të jetosh me hiperhidrozë

Një numër i gjërave mund t’ju ndihmojnë ta përballoni hiperhidrozën çdo ditë.

Nëse jeni të shqetësuar nga era, bëni banjë çdo ditë me sapun antibakterial. Kjo do të ndihmojë për t’i larë bakteret që mblidhen në lëkurë, të cilat janë ato që mund të shkaktojnë erë kur ju djerseni.

• Sigurohuni që të thani plotësisht veten. Bakteret dhe mikrobe tjera lulëzojnë në zona të lagështa.
• Sigurohuni që këpucët të thahen tërësisht para se t’i veshni përsëri. Mos mbani të njëjtat këpucë 2 ditë radhazi.
• Vishni çorape pambuku ose çorape që thithin lagështinë nga lëkura. Ndryshoni çorapet gjatë gjithë ditës nëse është e nevojshme.
• Pambuku dhe fibra të tjera natyrale mund t’ju ndihmojnë të ndiheni më të freskë dhe t’ju japë ndjesinë që lëkura juaj mund të marrë frymë. Por kur ushtroni, pëlhura të veçanta të dizajnuara për të hequr lagështinë nga lëkura juaj mund të jenë më të rehatshme.
• Mburoja të veshjes janë pecetat që ju mund të vendosni nën sqetullat tuaja. Ato mund të jenë të dobishme dhe t’ju ndihmojnë të ndiheni më të sigurt se nuk do të djersësitni këmishën ose bluzën.
• Disa njerëz mendojnë se mbajtja e një këmishe ose çorape shtesë i ndihmon ata të ndjehen më të sigurt për të qenë në publik. Duke bërë këtë ju keni mundësinë për t’u ndërruar nëse rrobat tuaja bëhen të lagështa dhe ndiheni pakëndshëm.
• Kujdesuni për rrobat tuaja. Sigurohuni që t’i lani dhe t’i thani veshjet tërësisht para se t’i mbani përsëri.
• Provoni të rruheni në zona të bezdisshme, siç janë nënsqeullat.
• Nëse disa ushqime ose pije duket se e përkeqsojnë djersitjen, shmangni ato. Kjo mund të përfshijë kafeinën, ushqimet me erëza dhe alkoolin.
• Teknikat e relaksimit mund të jenë të dobishme (të tilla si joga dhe meditimi), veçanërisht nëse djersitja juaj shkaktohet nga stresi. Edhe nëse djersitja nuk nxitet drejtpërdrejt nga stresi, vetë djersitja mund të shkaktojë stres, kështu që teknikat e relaksimit mund të jenë të dobishme.

Pyetje që mund t’i bëni mjekut tuaj

• Cila është shkaku më i mundshëm i hiperhidrozës?
• Unë turpërohem nga sa shumë djersitem. A do të ndihmojë një antiperspirant me recetë?
• Cila është alternativa më e mirë e trajtimit për mua? Do të më duhet të marr medikamente?
• A duhet të bëj ndonjë ndryshim jetese?
• Kur mund të pres lehtësim të simptomave të mia?
• A është hiperhidroza shenjë e një problemi më serioz shëndetësor?
• A kam nevojë për ndonjë test?