Bronkioliti: Infeksioini i Mushkërive te Foshnjët

Bronkioliti është një infeksion i zakonshëm i mushkërive tek foshnjat dhe fëmijët e vegjël. Kjo ndodh kur kanalet më të vogla të ajrit në mushkëri (bronkiolet) bëhen të përflakura dhe të bllokuara me mukozë. Kjo e bën më të vështirë për fëmijën të marrë frymë.

Bronkioliti zakonisht shkaktohet nga një virus. Virusi respirator (RSV) është shkaku më i zakonshëm. Fëmijët e vegjël nën moshën 2 vjeçare, veçanërisht ata ndërmjet 3 dhe 6 muajsh, e marrin këtë sëmundje më shpesh. Ajo kulmon në dimër dhe pranverën e hershme.

Simptomat e bronkiolit

Shenjat e para të bronkiolit duken si simptomat e një ftohjeje të zakonshme. Fëmija juaj mund të ketë shkuarje hundësh, kollë dhe temperaturë të lehtë për disa ditë. Pas kësaj, fëmija juaj mund të fillojë të marrë frymë shpejtë dhe me zhurmë (të bëjë një tingull të lartë fishkëllimë kur merr frymë).

Komunikoni mjekun tuaj nëse:

• Fëmija juaj  vjellë dhe nuk mund të mbajë lëngjet.
• Fëmija juaj është duke marrë frymë shumë shpejt, më shumë se 40 frymëmarrje në 1 minutë.
• Ju mund ta shihni lëkurën e fëmijës suaj në mes të brinjëve me çdo frymëmarrje, ose fëmija juaj duhet të ulet për të qenë në gjendje të marrë frymë.
• Fëmija juaj ka pasur sëmundje të zemrës ose ka lindur para kohe. Në këtë rast, thirrni mjekun në shenjat e para të kësaj sëmundjeje.
• Nëse buzët ose majat e gishtave të fëmijës tuaj duken të kalterta  ai ose ajo nuk mund të marrë oksigjen të mjaftueshëm. Kërkoni kujdes mjekësor të menjehershem.

Çfarë e shkakton bronkiolitin?

Bronkioliti shkaktohet nga një virus. Virusi respirator (RSV) është shkaku më i zakonshëm. Virusi përhapet kur dikush i infektuar me sëmundjen vjen në kontakt të drejtpërdrejtë me fëmijën tuaj. Kjo ndodh shpesh kur një person i sëmurë teshtinë ose kollitet pranë fëmijës suaj. Mund të ndodhë edhe kur fëmija juaj prek lodra ose objekte të tjera që një person i sëmurë kishte prekur.

Si diagnostikohet bronkioliti?

Mjeku juaj do t’ju pyesë për simptomat e fëmijës suaj. Ai ose ajo do të kontrollojë fëmijën tuaj dhe do të dëgjojë mushkëritë e tyre. Mjeku do të kontrollojë nëse fëmija juaj po merr oksigjen të mjaftueshëm. Ata mund të marrin një mostër të mukusit ose ta  marrin nga hunda dhe ta provojnë atë për RSV. Ata gjithashtu mund të urdhërojnë një rrezzatim X të kraharorit për të kontrolluar ftohjen.

A mund të parandalohet apo shmanget bronkioliti?

RSV dhe viruse të tjera që çojnë në bronkiolite janë të zakonshme dhe përhapen me lehtësi. Edhe fëmijët e moshuar dhe të rriturit marrin viruse. Por zakonisht nuk sëmuren si fëmijët e vegjël. Mënyra më e mirë për të parandaluar bronkiolitin është që ta mbani fëmijën tuaj larg  nga infektimi me virus.

• Mbaje larg  fëmijën tuaj nga fëmijët ose njerëzit e tjerë me ftohje ose sëmundje të tjera.
• Qëndroni larg zonave të mbushura me njerëz ku viruset mund të përhapen me lehtësi. Kjo mund të përfshijë ashensorë ose qendra tregtare.
• Lani duart tuaja  dhe duart e fëmijës  shpesh.
• Dezinfekto rregullisht sipërfaqet, lodrat dhe objektet në shtëpinë tuaj.

Nëse fëmija juaj ka bronkiolitis, mbajni në shtëpi deri sa kollitja pothuajse të jetë zhdukur. Sigurohuni që të lani duart pasi të keni kujdes për fëmijën tuaj të sëmurë.

Trajtimi i bronkiolitit

Bronkioliti shkaktohet nga një virus. Kjo do të thotë që antibiotikët dhe ilaçet e tjera nuk do të ndihmojnë në shërimin e tij. Zakonisht zgjatë 2-3 javë që sëmundja të vazhdojë. Ndërkohë, simptomat zakonisht mund të trajtohen në shtëpi.

Nëse fëmija juaj është shumë i sëmurë, mjeku juaj mund të ju sugjerojë që ta vendosni atë në spital. Kjo mund të ndodhë nëse ai ose ajo mundohet shumë për të marrë frymë, nuk është duke marrë oksigjen të mjaftueshëm, ose është i dehidratuar. Fëmija juaj mund të marrë oksigjen shtesë dhe lëngje në spital. Mjekët mund të bëjnë thithje të thellë në rrugët e frymëmarrjes së tij ose të saj për të pastruar mukozën nga mushkëritë e tyre. Shumica e fëmijëve që janë shtruar në spital për bronkiolitis shkojnë në shtëpi për disa ditë.

Të jetosh me bronkiolitë

Në shumicën e rasteve, mund t’i trajtoni simptomat e fëmijës tuaj në shtëpi.

• Jepni fëmijës tuaj shumë lëngje. Mos u shqetësoni nëse ai ose ajo nuk dëshiron të  hajë ushqime të ngurta
• Përdorni pika saline  dhe një aspirator për të hequr mukozën nga hunda
• Përdorni një vaporizues të mjegullës të freskët në dhomën e gjumit derisa  fëmija juaj është duke fjetur.
• Ulu në një banjë me avull me fëmijën tuaj. Drejtoni ujë të nxehtë në dush ose vaskë dhe mbyllni derën.

Pyetni mjekun tuaj nëse mund t’i jepni fëmijës tuaj acetaminofen (të tilla si Tylenol i foshnjave) nëse ai ose ajo ka ethe. Mos i jepni fëmijës aspirinë. Aspirina është shoqëruar me sindromën Reye, një sëmundje e rrallë e trurit dhe e mëlçisë.

Pyetje per  mjekun tuaj

• Si mund ta bëj fëmijën tim të ndjehet më rehatshëm?
• Sa kohë do të jetë fëmija im kontaminues?
• A duhet ta izoloj fëmijën tim nga fëmijët e tjerë për sa kohë që ai/ajo është i sëmurë?
• Sa kohë duhet ta mbaj fëmijën tim në shtëpi dhe mos ta dërgoj në çerdhe?
• Nëse simptomat e fëmijës tim përkeqësohen, kur duhet ta kontaktoj mjekun tim?
• Fëmija im ka astmë. A mund të shkaktojë bronkioliti një sulm astme?
• A do ta ndihmojë nebulizeri fëmijën tim?
• A ka ndonjë ilaç që unë mund t’i jap fëmijës tim?