Infeksioni i Traktit Urinar

Infeksioni i traktit urinar (ITU) është infeksion në traktin urinar. Traktati urinar përfshin veshkat, fshikëzën dhe uretrën. Veshkat janë 2 organe të formës së fasules që shtrihen në pjesën e poshtme të shpinës. Ndërsa gjaku rrjedh nëpër veshkat, ata heqin mbeturinat dhe e vendosin atë në fshikëz si urinë. Fshikëza është organi në formë baloni që gjendet në legen, i cili është në mes të abdomenit dhe kofshëve. Uretra është tubi që mbart urinën nga fshikëza dhe jashtë trupit.

Simptomat e një infeksioni të traktit urinar

Ndonjëherë mikrobet mund të rriten në traktin urinar, por nuk do të keni simptoma. Kjo quhet bakteriuria asimptomatike. Mjeku juaj mund të testojë për të gjetur nëse keni këtë. Bakteriuria asimptomatike duhet të trajtohet tek gratë shtatzëna, por nuk ka nevojë të trajtohet në shumicën e grave të tjera.

Shenjat e mundshme të infeksionit të traktit urinar përfshijnë si më poshtë:

• Një ndjesi djegieje ose dhimbje kur urinoni
• Ndjeheni se ju duhet të urinoni më shpesh se zakonisht
• Ndjeni urgjencë per të urinuar , por nuk mund ta bëni
• Rrjedhni urinë të shkurtër
• E turbullt, ngjyre të mbyllët , erë të keqe dhe urine e pergjakur

Si ta di nëse fëmija im ka ITU?

Tek fëmijë, simptomat mund të përfshijnë ndonjë nga simptomat e listuara më sipër dhe mund të përfshijnë gjithashtu:

• Ethe
• Diarre
• Të vjella
• Nervozizëm ose marramendje
• Të jesh më pak aktiv
• Dhimbje stomaku
• Dhimbje shpine

Çka shkaktojnë infeksionet e traktit urinar?

ITU shkaktohet nga bakteret që hyjnë në traktin urinar. Traktati i urinës përfshin veshkat, fshikëzën dhe uretrën. Çdo pjesë e traktit tuaj urinar mund të infektohet, por infeksionet e fshikëzës dhe uretrës janë më të zakonshmet.

Pse femrat marrin infeksione të traktit urinar më shpesh se meshkujt?

Gratë kanë tendencë për të marrë infeksione të traktit urinar më shpesh se burrat sepse bakteret mund të arrijnë fshikëzën më lehtë tek gratë. Uretra (hapja ndaj traktit tuaj urinar) është më e shkurtër te gratë sesa te meshkuj, kështu që bakteret kanë një distancë më të shkurtër për të udhëtuar.

Uretra gjendet pranë rektumit tek gratë. Bakteret nga rektumi lehtë mund të udhëtojnë deri në uretër dhe të shkaktojnë infeksione. Bakteret nga rektumi kanë me shumë gjasa të hyjnë në uretër, nëse fshiheni nga prapa. Sigurohuni t’u mësoni fëmijëve se si të fshihen saktë.

Seksi mund të shkaktojë infeksione të traktit urinar tek gratë, sepse bakteret mund të shtyhen në uretër. Përdorimi i diafragmës mund të çojë në infeksione sepse diafragmat shtyjnë kundër uretrës dhe e bëjnë më të vështirë të zbrazni plotësisht fshikëzën tuaj. Urina që qëndron në fshikëz ka më shumë gjasa të rrisë bakteret dhe të shkaktojë infeksione.

Infeksionet e shpeshta të traktit urinar mund të shkaktohen nga ndryshimet në bakteret në vaginë. Sprejat antibakterialë vaginale, spermicidet dhe disa antibiotikë oralë mund të shkaktojnë ndryshime në bakteret vaginale. Shmangni përdorimin e këtyre sendeve, nëse është e mundur. Menopauza gjithashtu mund të shkaktojë ndryshime në bakteret vaginale që rrisin rrezikun për infeksionin e traktit urinar. Marrja e estrogjenit zakonisht korrigjon këtë problem, por nuk mund të jetë për të gjithë.

Cilat janë shkaqet e tjera të mundshme të urinimit të dhimbshëm?

Një ndjenjë djegsimi kur urinoni është shpesh një shenjë e infeksionit të traktit urinar (nganjëherë gjithashtu i quajtur edhe infeksion i fshikëzës). Megjithatë, urinimi i dhimbshëm mund të ndodhë edhe nëse nuk keni infeksion. Disa ilaçe, si disa që përdoren në kimioterapinë e kancerit, mund të ndezin fshikëzën. Diçka që shtypet kundër fshikëzës ose një gur veshkash i mbërthyer pranë hyrjes në fshikëz mund të shkaktojë urinim të dhimbshëm.

Mund të shkaktohet  urinim i dhimbshëm edhe nga infeksioni vaginal ose acarimi. Ju mund të jeni të ndjeshëm ndaj kimikateve të produkte të tilla si spreja, lubrifikantë vaginale, letër higjienike aromatike ose shkumë kontraceptive.Nëse ndjeni dhimbje kur urinoni pasi të keni përdorur këto produkte, ndoshta jeni të ndjeshëm ndaj tyre.

A duhet të vizitoj një doktor?

Po. Urinimi i dhimbshëm mund të jetë një simptomë e një problemi më serioz. Ju duhet t’i tregoni mjekut tuaj rreth simptomave tuaja dhe sa kohë i keni pasur ato. Tregoni mjekut tuaj për çdo gjendje mjekësore që keni, të tilla si diabeti mellitus ose AIDS, sepse këto mund të ndikojnë në përgjigjen e trupit tuaj ndaj infeksionit. Tregoni mjekut tuaj për ndonjë abnormalitet të njohur në traktin tuaj urinar dhe nëse jeni ose dyshoni që jeni shtatzënë. Tregoni mjekut tuaj nëse keni pasur ndonjë tretman apo operacion në traktin tuaj urinar. Ai gjithashtu duhet të dijë nëse jeni shtruar në spital (më pak se 1 muaj më parë) ose keni qëndruar në një shtëpi pleqsh.

Nëse mjeku juaj mendon se dhimbja juaj mund të jetë nga inflamacioni vaginal, ai mund të fshijë endometrin e vaginës me një tampon për të mbledhur mukozën. Mukoza do të shihet nën një mikroskop për të parë nëse ka tharm ose organizma të tjerë. Nëse dhimbja juaj është nga një infeksion në uretrën tuaj (tubi që mban urinë nga fshikëza), mjeku juaj mund ta pastrojë atë për të testuar bakteret. Nëse një infeksion nuk mund të gjendet, mjeku juaj mund të sugjerojë teste të tjera.

Si diagnostikohen infeksionet e traktit urinar?

Mjeku juaj zakonisht do të tregojë se çfarë po shkakton dhimbjen tuaj me përshkrimin tuaj të simptomave, së bashku me një testim fizik. Testimi i urinës (urinalizë) gjithashtu mund të ndihmojë mjekun tuaj të identifikojë se çfarë lloj infeksioni keni. Zakonisht, një mostër e urinës suaj merret në spital dhe dërgohet në një laborator për të kontrolluar infektimin.

A mund të parandalohen apo shmangen infeksionet e traktit urinar?

Ka shumë zgjedhje jetese që mund t’ju ndihmojnë të parandaloni ITU. Këto janë disa nga gjërat që mund të bëni për të mbrojtur veten nga ata:

Pini shumë ujë për të shpërndarë bakteret. Për disa njerëz, pirja e lëngut të boronicës mund të ndihmojë gjithashtu në parandalimin e infeksioneve të traktit urinar. Megjithatë, nëse jeni duke marrë Warfarin, bisedoni me mjekun tuaj përpara se të përdorni lëng boronicë për të parandaluar infeksionet e traktit urinar. Mjeku juaj duhet të rregullojë dozën tuaj të Warfarin-it ose mund t’ju duhet të bëni teste më të shpeshta të gjakut.

Mos e mbani urinën tuaj. Disa fëmijë nuk shkojnë shpesh në banjo. Nëse fëmija juaj e bën këtë, i mësoni atij të shkojë në banjë disa herë në ditë.

Urinoni pas seksit për të ndihmuar në pastrimin e bakterieve.

Përdorni vajosje të mjaftueshme gjatë seksit. Provoni të përdorni një sasi të vogël të lubrifikantëve para seksit nëse ndiheni pak e thatë.

Nëse merrni shpesh infeksione të traktit urinar, mund të shmangni përdorimin e diafragmës si metodë e mbrojtjes nga shtatëzania e padëshiruar. Pyetni mjekun  për zgjedhje të tjera të mbrojtjes nga shtatëzania e padëshiruar.

Shmangni vasken më shumë shkumë per femijën tuaj

Vishni veshje të lirshme (duke përfshirë edhe brekët) poashtu edhe fëmijen e vishni me veshje të lirshme.

Nëse jeni të pa bërë synet, lani penisin rregullisht. Nëse djali juaj është i pa berë synet, mësojeni si ta lajë.

Trajtimi i infeksionit të traktit urinar

Nëse jeni një njeri i shëndetshëm i rritur ose grua që nuk është shtatzënë, pas disa ditësh pilula antibiotike zakonisht do të kuruar infeksionin e traktit tuaj të urinës. Nëse jeni shtatzënë, mjeku juaj do të përshkruajë një ilaç që është i sigurt për ju dhe fëmijën tuaj. Zakonisht, simptomat e infeksionit largohen 1-2 ditë pas fillimit të marrjes së ilaçit. Është e rëndësishme që të ndiqni udhëzimet e mjekut tuaj për marrjen e ilaçit, edhe nëse filloni të ndjeheni më mirë. Lënia e tabletave mund ta bëjë trajtimin më pak efektiv.

Mjeku juaj mund të sugjerojë një ilaç për të mpirë traktin tuaj urinar dhe për t’ju bërë të ndiheni më mirë ndërsa antibiotiku fillon të funksionojë. Ilaqet bëjnë që urina juaj të kthehet në portokalli të ndritshme, prandaj mos u shqetësoni nga ngjyra kur urinoni.

Si mund ta di nëse trajtimi nuk funksionon?

Nëse trajtimi nuk funksionon, simptomat tuaja do të mbeten të njëjta, do të përkeqësohen ose do të zhvilloni simptoma të reja. Telefononi mjekun tuaj nëse keni ethe, të dridhura, dhimbje të poshtme të stomakut, të përziera dhe vjellje. Ju gjithashtu duhet të telefononi mjekun tuaj nëse, pas marrjes së ilaçeve për 3 ditë, keni akoma ndjenjë djegie kur urinoni. Nëse jeni shtatzënë, gjithashtu duhet të telefononi mjekun tuaj nëse keni ndonjë shtrëngim.

Jam shtatzënë. Si do të ndikojë një ITU në fëmijën tim?

Nëse keni një ITU dhe nuk trajtohet, kjo mund të çojë në një infeksion të veshkave. Infeksionet e veshkave mund të shkaktojnë lindje të hershme. Për fat të mirë, bakteriuria asimptomatike dhe infeksionet e fshikëzës zakonisht gjenden dhe trajtohen para se veshkat të infektohen. Nëse mjeku juaj trajton një infeksion të traktit urinar herët dhe siç duhet, nuk do të dëmtojë fëmijën tuaj.

A mund të shkaktojë dëme serioze të veshkave një ITU?

Po, ndonjëherë një ITU mund të dëmtojë veshkat. Është e rëndësishme që menjëherë të kërkoni trajtim nëse mendoni që ju ose fëmija juaj ka një ITU.

Të jetosh me infeksione të traktit urinar

Nëse keni tre ose më shumë infeksione të traktit urinar çdo vit, doktori juaj mund të sugjeroj që ju të filloni një program antibiotik parandalues. Një dozë e vogël e një antibiotiku të marrë çdo ditë ndihmon për të zvogëluar numrin e infeksioneve. Nëse marrëdhëniet seksuale duket se shkaktojnë infeksione për ju, mjeku juaj do ju sugjeroj marrjen e antibiotikut pas marrëdhënieve seksuale.

Çka nëse fëmija im ka ITU përsëri dhe përsëri?

Ju mund të dëshironi të kontrolloni nëse një problem anatomik (fizik) po shkakton ITU. Nëse është kështu, kirurgjia mund të jetë e nevojshme për të rregulluar problemin. Disa fëmijë që kanë probleme fshikëze ose veshkash duhet të marrin çdo ditë medikamente, kështu që ata nuk do të marrin ITU.

Pyetje që mund t’i bëni mjekun tuaj

• A kam nevojë për ndonjë test, të tilla si teste urinale?
• Cila është shkaku i mundshëm i infeksionit të traktit të urinës ?
• A kam nevojë për ilaçe? Si duhet ta marr atë?