Zika: Simptomat, Diagnostifikimi dhe Trajtimi

Zika është një virus i shkaktuar nga një pickim i mushkonjës Aede. Nëse keni virus Zika, ju mund ta kaloni atë tek njerëzit. Kjo ndodh përmes shtatzënisë, seksit (gojor, vaginal, dhe anal), dhe dhurimin e organeve dhe indeve. Gratë shtatzëna dhe gratë që përpiqen të mbeten shtatëzënë nuk kanë shumë gjasa të marrin Zika.

Megjithatë, ato janë në rrezik të madh për ta kaluar atë tek foshnja e palindur. Virusi Zika është i pranishëm në rajone të caktuara. Virusi është i lidhur me rritjen e numrit të foshnjave të lindur me koka më të vogël se mesatarja. Kjo gjendje shkakton defekte të rënda të trurit.

Simptomat e Zikës

Simptomet e lehta përfshijnë:

• Ethe
• Skuqje e lëkurës
• Sy te kuq
• Dhimbje të nyjeve / dhimbje të muskujve
• Dhimbje koke

Pak njerëz përjetojnë simptoma. Në fakt, shumica e njerëzve nuk e dinë se e kanë virusin. Simptomat zakonisht zgjasin 2 deri në 7 ditë. Mund të zgjasë më shumë.

Foshnja e infektuar me virusin në utero (në mitër) do të ketë simptomat e mëposhtme:

• Kokë më e vogël se mesatarja
• Dëmtimet e trurit / aftësia e kufizuar intelektuale

Komplikimet e virusit përfshijnë:

• Humbja e shtatëzënisë (abort ose lindje e frytit të vdekur)
• Lindja e parakohshme
• Çrregullime të nervit në të rriturit dhe fëmijët. Kjo përfshinë sindromin Guillain-Barré, neuropati dhe mielit.

Çka e shkakton zika-n?

Një pickim nga mushkonja e Aedes shkakton virusin Zika. Kjo specie gjithashtu përhapë ethet e dengutit dhe virusin ichikungunya. Ky lloj pickon gjatë ditës dhe tërhiqet nga uji. Njerëzit e infektuar me virusin mund ta përhapin edhe nëse nuk kanë simptoma.

Si diagnostikohet zika?

Mjeku juaj do të bëjë një analizë fizike. Ai ose ajo do t’ju pyesë nëse keni udhëtuar në rajonet ku virusi është i pranishëm.

Ekzistojnë dy lloje testesh që doktori mund të kryejë për të konfirmuar një diagnozë, duke përfshirë:

• Një test i gjakut do të tregojë nëse trupi juaj është duke u përpjekur për të luftuar infeksionin Zika.
• Një test i urinës do të tregojë praninë e virusit. Do të jetë pozitiv nëse Zika ka qenë në sistemin tuaj për më pak se 2 javë.
• Rezultatet e testit zakonisht kthehen në 3 deri në 5 ditë. 

A mund të parandalohet apo shmanget Zika?

Nuk ka vaksinë për të parandaluar Zika. Zbuloni dhe shmangni rajonet ku ekziston Zika. Ju jeni në rrezik më të madhë nëse jetoni në një zonë Zika. Ju jeni në rrezik të madh nëse partneri juaj seksual udhëton atje. Nëse partneri juaj është ekspozuar ndaj rajoneve me Zika, praktikoni seksin e sigurt dhe përdorni kondom.

• Shmangni pickimet e mushkonjave.
• Përdorni sprej të miratuar kundër insekteve dhe rroba të gjata.
• Qëndroni në vende me ajër të kondicionuar.
• Qëndroni në vende të mbyllura me dyer dhe dritare.
• Shmangni ecjen pranë ujit.
• Flini me një rrjet mushkonje.
• Miratimi i ilaqeve kundër insekteve është i sigurt për gratë që janë shtatëzënë ose ushqejnë me gji.
  
  

Trajtimi 

Nuk ka ilaç për ta trajtuar virusin Zika. Bisedoni me mjekun tuaj para se të merrni ndonjë ilaç për simptomat. Gjithashtu, nuk ka shërim për foshnjat e lindura me mikrocefali. Një fëmijë me mikrocefali do të ketë nevojë për ndërhyrje të mësuarit nga lindja.

Jetesa me Zika

Nëse keni Zika, ajo do të vazhdojë drejtimin e saj në 2 deri në 7 ditë. Ju mund të keni nevojë për të trajtuar simptomat me ilaçe me recetë. Nëse keni Zika, përdorni kondom për të shmangur përhapjen e virusit (vaginal ose anal). Mos harroni se seksi oral mund të përhapë virusin.

Nëse jeni duke u përpjekur të mbeteni shtatëzënë dhe kohët e fundit keni vizituar një rajon me Zika, bisedoni me mjekun tuaj. Ai ose ajo mund të sugjerojë që të prisni një periudhë kohore. Nëse jeni shtatëzënë dhe mund të keni Zika, kontaktoni menjëherë mjekun tuaj. Mjekët dhe shkencëtarët shpresojnë të krijojnë një vaksinë dhe shërim për virusin Zika.

Pyetje që mund t’i bëni mjekut tuaj

• A mund të marrë zika më shumë se një herë?
• Nëse unë jam shtatëzënë dhe e ekspozuar ndaj zikës, cilat janë gjasat që unë do të infektoj fëmijën tim?
• A do të jem gjithmonë një transportues i zikës?
• A kalon zika përmes qumështit të gjirit?